Andaluzyjski

Styl andaluzyjski znakomicie wygląda w katalogach wnętrzarskich, ale trzeba uczciwie przyznać, że jego odtworzenie jest bardzo kłopotliwe, a przeprowadzone nieudolnie, prowadzi do powstania kiczowatych aranżacji, którym bliżej do pop-artu zmieszanego ze stylem glamour.


Uporządkowany nieład

Andaluzja przez wieki była obszarem, na którym ścierała się kultura europejska z arabską. Dla tej pierwszej charakterystyczne było zamiłowanie do bogatych dekoracji, dla drugiej zaś matematycznej niemal doskonałości i pewnego uduchowienia. Z mariażu tych dwóch niemożliwych pozornie do pogodzenia kultur estetycznych powstał styl wnętrz, który wymyka się ścisłemu opisowi. Jego podstawą są przedmioty, które nieodzownie kojarzą się z europejskim obszarem kulturowym: miecze, metalowe produkty codziennego użytku, szklane naczynia itp., ale wykonane i ozdobione na modłę arabską. To Arabowie bowiem zrewolucjonizowali andaluzyjskie manufaktury, pozwalając na tworzenie precyzyjnych ozdób, doskonale przygotowanych skór, mieczy i zbroi o jakości, której reszta Europy jeszcze długo nie mogła doścignąć.

Bogate zdobienia na wszystkim

Ściany, trochę inaczej niż w większości stylów europejskich, wykańcza się najczęściej mozaikami z typowymi dla Arabów geometrycznymi wzorami. Można je oczywiście dziś zastąpić tapetami, pamiętając jednak o tym, że styl andaluzyjski jest dość ciężki. Ściany są nie tylko misternie dekorowane, ale także utrzymane w ciepłych czy wręcz gorących barwach. Precyzyjne ornamentacje pojawiają się także na meblach i dekoracyjnych przedmiotach codziennego użytku.

Uzupełnieniem aranżacji są tapicerowane sofy i krzesła. Najczęściej dekorowano je motywami kwiatowymi o wyrazistych, bogatych barwach na jasnym tle. Same meble wykonywano z ciemnych gatunków drewna, zachowując dość toporne formy. Dekoracją było ewentualnie wykończenie powierzchni, jednak same bryły mebli były tylko umiarkowanie ozdobne.

Metalowe bibeloty

Jeśli chodzi o dodatki, to dziś większość z nich uznać należy za sztukę użytkową: wysadzane kamieniami kielichy, bogato zdobiona porcelana, mika, drewniane misy malowane jaskrawymi farbami: to wszystko są elementy jak najbardziej użytkowe. W oryginalnym stylu andaluzyjskim dekoracją były zaś przede wszystkim wyroby snycerskie: metalowe, ażurowe okiennice, klatki, w których trzymano ptaki, metalowe zdobienia, które dziś można wykorzystać jako barierki przy schodach, a dawniej umieszczano je na drzwiach czy ścianach.

Metale obrabiane ręcznie, często polerowane na wysoki połysk lub dodatkowo postarzane stanowią podstawowy surowiec do wyrobu dekoracji. Ich cechą charakterystyczną, która sprawia, że dobrze wyglądają we wnętrzach andaluzyjskich, jest optycznie wysoka temperatura i bogate zdobienia, których wykonanie do dziś jest prawdziwą sztuką, której maszyny nie opanowały.

Geometria na propsie

Geometryczne wzory były nowością w średniowieczu i do dziś w europejskim kręgu kulturowym są czymś egzotycznym. Wtedy, kiedy twórcy europejscy skupiali się na maksymalnie wiernym odtwarzaniu rzeczywistości, ewentualnie upraszczając ją tam, gdzie nie sięgały ich zdolności rzemieślnicze, Arabowie stosowali artystyczne metafory i uproszczenia. Tworząc geometryczne, wielobarwne wzory nie starali się oddawać rzeczywistości, ale tworzyć piękne desenie, których wzorców próżno szukać w przyrodzie. Dziś się to nieco zmieniło i można w pewnym sensie styl andaluzyjski połączyć z kubistyczną wizją świata, jednak jest to pokrewieństwo bardzo dalekie i widoczne tylko w niektórych elementach aranżacji.