Góralski
Styl góralski należy do grupy stylów naturalnych, ponieważ jego korzenie sięgają daleko w głąb historii. Nie można jednak po prostu przeskalować wnętrza góralskiej chałupy, żeby uzyskać odpowiedź na pytanie o to, jak powinno się urządzić większą przestrzeń. Styl góralski jest bardzo silnie związany z lokalną kulturą, dlatego istnieje wiele jego odmian, które, wymieszane, nie będą szczególnie dobrze się prezentowały. W pewnym sensie można nawet powiedzieć, że urządzenie wnętrza w stylu góralskim jest bardziej kwestią nauki niż sztuki.
Góralski czy zakopiański?
W przypadku najpopularniejszego w Polsce stylu góralskiego należy raczej używać określenia „styl zakopiański”. Dlaczego? Dlatego, że powstawanie tego stylu przypomina nieco zabawę w głuchy telefon. Najpierw z małych szałasów przeniesiono pewne elementy do wiejskich chałup, stamtąd trafiły one do mniej wiejskiej zabudowy Zakopanego, a dopiero stamtąd „na import”. Za każdym takim przejściem tracone były pewne specyficzne cechy, a inne ulegały zniekształceniu lub spontanicznie się pojawiały.
Niezależnie od tego, czy poprawne będzie nazwanie stylu góralskim czy zakopiańskim, prawie całkowicie zostały z niego usunięte elementy o symbolice religijnej, natomiast znacznie częściej pojawiają się motywy roślinne. Odrobinę zmieniła się też kolorystyka, ale w takim ujęciu styl góralski stanowi stały element zakopiańskiego folkloru.
Kolory naturalne, motywy inspirowane naturą
Styl góralski jest pod względem kolorystyki dość niejednorodny. Można bowiem zastosować bardzo żywe barwy, jakie są charakterystyczne dla okresu wiosenno-letniego, ale można także bazować na stonowanych i pastelowych kolorach jesieni i zimy. Generalnie jednak, jeśli nie liczyć bieli, której faktycznie w obu przypadkach używa się sporo, to jest to styl utrzymany w raczej ciepłej kolorystyce.
Poza kolorami natura dostarczała także inspiracji do motywów dekoracyjnych, których nie brakuje w tym stylu. Malunki, wycinanki, rzeźbienia czy samodzielne motywy dekoracyjne pojawiają się często. Najczęściej są to wzbogacone figurami geometrycznymi motywy roślinne, a także dość wierne odwzorowania roślin charakterystycznych dla Tatr. Oczywiście w innych wariantach stylu góralskiego nieco się to zmienia, ponieważ wszystkie odmiany tych aranżacji odpowiadają mniej więcej wzorcom, jakich dostarczała natura w konkretnym regionie.
Albo jasne i nowe, albo ciemne i stare
Styl zakopiański jest dziś wprowadzany w jednej z dwóch odmian. Albo ma być dość wierną kopią wnętrz chałup, co wymaga użycia postarzanego drewna i wyposażenia wnętrza z pewną dozą nonszalancji, by nie powiedzieć lekkomyślności, albo stosuje się jego unowocześnioną wersję. W tym przypadku meble wykonuje się z lepiej obrobionego, jasnego drewna, we wnętrzach stosuje się także nieco więcej nowoczesnych dodatków, których nie ma w stylu „oryginalnym”.
Tak naprawdę oczywiście żadna wersja nie jest kalką szałasu pasterskiego, natomiast każda ma swój indywidualny urok. Wnętrza stylizowane na starsze są generalnie cieplejsze i nieco bardziej przytulne, natomiast te bez przesadnej stylizacji mają nieco bardziej uniwersalny charakter, a styl w tej odmianie doskonale łączy się z minimalistycznymi i naturalnymi koncepcjami aranżacji przestrzeni.
Trzeba jednak pamiętać, że o przyporządkowaniu wnętrza do stylu zakopiańskiego decydują często detale: motywy dekoracyjne, sposób ekspozycji zastawy stołowej czy nawet ogólny rozkład przestrzeni. Te kwestie są tematem do dyskusji między projektantami – z punktu widzenia inwestora jest wiele świetnych rozwiązań, które trudno jest jednoznaczne kategoryzować.
